Endometrioza to jedna z częstszych przyczyn niepłodności kobiecej. Dowiedz się, w jaki sposób choroba przyczynia się do obniżenia płodności lub jej całkowitego braku.
Endometrioza – przyczyna niepłodności?
Endometrioza to nieprawidłowe umiejscowienie elementów błony śluzowej trzonu macicy — poza jej jamą. Choroba ta najczęściej rozpoznawana jest u kobiet w wieku rozrodczym. Szacuje się, że występuje ona u 2-10 % płodnych kobiet. Ze względu na fakt, że rozpoznanie opiera się na obserwacji wnętrza macicy dokonywanej podczas zabiegu operacyjnego (laparoskopia) rzeczywista częstość jej występowania u wszystkich kobiet jest nieznana. U 40% kobiet ze zdiagnozowaną niepłodnością, rozpoznaje się endometriozę podczas laparoskopii.
Potencjalny negatywny wpływ endometriozy na płodność
Istnieje wiele teorii na temat przyczyn powstawania endometriozy, ale nie są one do końca wyjaśnione. Znaczna część lekarzy uważa, że występuje ona prawdopodobnie na skutek wstecznego przemieszczania się krwi miesiączkowej przez jajowody w różne miejsca jamy brzusznej. Przy sprzyjających warunkach, komórki te mogą wszczepić się i rozwijać dalej. Są również dowody, że komórki innych narządów mogą przekształcać się w komórki tworzące endometriozę.
Endometrioza nie wyklucza naturalnego zajścia w ciąże, jednak jej związek z niepłodnością kobiecą jest udokumentowany. Badania nad endometriozą wciąż trwają i zgodnie z ich wynikami endometrioza może mieć niekorzystny wpływ na płodność poprzez:
- Zwiększone ryzyko wystąpienia zrostów w jamie brzusznej,
- Negatywny wpływ na funkcje jajowodów,
- Zmniejszenie rezerwy jajnikowej w przypadku obecności torbieli endometrialnych,
- Negatywny wpływ na wydzielanie hormonów przez jajniki,
- Niekorzystne zmiany zapalne w środowisku jamy brzusznej,
- Negatywny wpływ na macicę,
Powyższe zmiany dotyczą przede wszystkim zaawansowanej endometriozy. Dalszą ich konsekwencją może być obniżenie jakości komórki jajowej, zaburzenia interakcji plemnik-komórka jajowa. Kluczowym czynnikiem, który ma wpływ na szanse zajścia w ciążę jest częstość stosunków płciowych. U par starających się o dziecko optymalne jest współżycie co 2-3 dni. Ból spowodowany występowaniem endometriozy może zmniejszać chęć do współżycia i równocześnie zmniejszać szanse koncepcji. Im wyższy stopień endometriozy, tym mniejsze szanse na uzyskanie ciąży w sposób naturalny bez pomocy medycznej.
Endometrioza – badania
Diagnostyka endometriozy nie jest łatwa i wymaga prowadzenia szczegółowych obserwacji. Najbardziej wiarygodnym badaniem w diagnozowaniu endometriozy jest laparoskopia, czyli zabieg polegający na wprowadzeniu przez niewielkie nacięcie cienkiego endoskopu do jamy brzusznej. Możliwe jest również postawienie diagnozy poprzez przeprowadzenie wywiadu medycznego oraz wykonanie badań USG. Te metody nie dają jednak stuprocentowej pewności, ponieważ ogniska choroby mogą być umiejscowione w sposób niepozwalający rozpoznanie ich przez ultrasonograf.
| Zmiany w składzie w środowisku jamy brzusznej (zmiany w składzie płynu otrzewnowego) | Niekorzystny wpływ na komórkę jajową. Niekorzystny wpływ na plemniki. Zaburzenie interakcji plemnik-> komórka jajowa. |
| Zaburzenie stosunków anatomicznych w jamie brzusznej (zrosty, torbiele endometrialne, ogniska endometriozy) | Zaburzenia funkcjonowania jajowodów. Brak możliwości spotkania się plemnika z komórką jajową. |
| Negatywny wpływ na czynność jajników | Nieprawidłowy wzrost pęcherzyka. Nieprawidłowa owulacja / brak owulacji. Tworzenie się torbieli („zespół niepękniętego pęcherzyka”). Zaburzenia fazy lutealnej (drugiej fazy cyklu). |
| Upośledzona funkcja endometrium | Zaburzenia implantacji zarodka |
| Ból | Brak libido, rzadkie współżycia |