Wpływ wieku matki na zdrowie dziecka jest szeroko badany i dyskutowany. Zdecydowana większość badań epidemiologicznym podejmuje tematykę skutków wieku matki w aspekcie zdrowotnym jej dziecka – jej wiek jest silnym czynnikiem prognostycznym ważnych rezultatów okołoporodowych: poronienie czy porodu przedwczesnego.
Skutki zdrowotne dla potomstwa starszych ojców nie są tak mocno wyrażone jak w przypadku kobiet pomimo, że wykazano wzrost częstości występowania mutacji w komórkach rozrodczych męskich wraz z wiekiem.
Większość badań określa wiek ojca na 40 lat i więcej jako zaawansowany, jednak wzrost ryzyka niekorzystnych skutków zdrowotnych u potomstwa można stwierdzić już u mężczyzn w wieku 35 lat.
Wiek mężczyzn a zdrowie potomstwa
Szereg przeprowadzonych analiz epidemiologicznych na różnych populacjach stwierdza mniej lub bardziej prawdopodobne niekorzystne skutki zdrowotne u dzieci ojców w zaawansowanym wieku.
- CIĄŻA
Szacuje się że około 1/2 wszystkich wczesnych poronień jest związana z wadami strukturalnymi i chromosomalnymi. To samo dotyczy nawet do 25 % martwych urodzeń. Wzrost ryzyka wad wrodzonych i innych chorób związanych z wiekiem ojca może mieć odzwierciedlenie we wzroście ryzyka obumarcia wewnątrzmacicznego płodu.
Częstość występowania nieprawidłowości chromosomowych w plemnikach wzrasta wraz z wiekiem mężczyzn, ponieważ te nieprawidłowości odgrywają rolę w etiologii spontanicznych poronień.
Naukowcy z Kalifornii, którzy przebadali ponad 5 tys. ciężarnych kobiet i udowodnili 1,6 razy większy wzrost ryzyka spontanicznego poronienia w przypadku ciąż ojców w wieku 40 lat oraz 1,9 razy większy wzrost w przypadku ojców w wieku 50 lat w porównaniu z ciążami młodych ojców mających 20 lat.
Inne badania wskazały wzrost ryzyka urodzenia martwego dziecka w przypadku ojców mających 40 i 50 lat w porównaniu z ojcami w wieku 32 lat. Ryzyko było odpowiednio 1,2 i 1,4 razy wyższe. Wyniki badań wskazują na nieznaczny wpływ zaawansowanego wieku ojca na ryzyko przedwczesnego porodu, niską masę urodzeniową oraz wystąpienie stanu przedrzucawkowego u ciężarnej.
- ZAPADALNOŚĆ NA RZADKIE ZESPOŁY GENETYCZNE – WADY WRODZONE
Stwierdzono, że występowanie chorób genetycznych takich jak: achondroplazja, wrodzona łamliwość kości, dysplazja śmiertelna, kraniosynostozy (zespół Aperta, Pfeiffera, Crouzona) oraz zespół Marfana i nerwiakowłókniowatość u potomstwa jest związane z niekorzystnym wpływem zaawansowanego wieku ojca.
Podobne wnioski można stwierdzić na podstawie wielu badań wskazujących wzrost ryzyka wystąpienia rozszczepu podniebienia, chorób układu mięśniowo-szkieletowego, wad kończyn , przetrwałego przewodu tętniczego u dzieci ojców w zaawansowanym wieku.
- NOWOTWORY WIEKU DZIECIĘCEGO
Podejrzewa się, że nowotwory wieku dziecięcego wynikają z występowania mutacji punktowych i w związku z tym przeprowadzono szereg badań oceniających wpływ wieku ojca na częstość ich występowania. Stwierdzono wpływ wieku ojca na częstość występowania siatkówczaka, ostrej białaczki limfoblastycznej i ostrej białaczki mieloblastycznej w wieku dziecięcym.
- ZABURZENIA NEUROROZWOJOWE
Większość badań potwierdza korelację pomiędzy zaawansowanym wiekiem ojca a zwiększonym ryzykiem występowania u potomstwa zaburzeń w spektrum autyzmu oraz schizofrenii, natomiast ryzyko wystąpienia zaburzeń afektywnych (ADHD, choroby afektywnej-dwubiegunowej oraz zaburzeń odżywiania) nie wydaje się być mocno zwiększone.