Czym jest poronienie?
Poronieniem nazywamy utratę ciąży przed 22 tygodniem. Nawet 15-20% kobiet doświadcza raz w życiu poronienia samoistnego, które występuje najczęściej na wczesnym etapie – do 10 tygodnia ciąży. Mimo iż jest to ciężkie przeżycie dla pary, nie wyklucza ono możliwości zajścia w kolejną ciążę i urodzenia zdrowego dziecka.
Kolejne drugie i trzecie poronienie z rzędu uznawane są za tzw. poronienia nawracające i są wskazaniem do rozpoczęcia szerokiej diagnostyki.
Jakie są objawy i rodzaje poronień ?
Objawy zbliżającego się poronienia to zazwyczaj bóle podbrzusza o intensywności porównywalnej do bóli miesiączkowych oraz plamienia/krwawienia z dróg rodnych.
W nazewnictwie medycznym można natknąć się na różne określenia dotyczące poronień. Najczęściej występuje poronienie samoistne całkowite i dotyczy ono bardzo wczesnych ciąż – zazwyczaj ok. 4-6 tygodnia. Czasami zdarzają się również poronienia niecałkowite, kiedy dochodzi do częściowego wydalenia elementów jaja płodowego. Poronienie w toku to poronienie w trakcie z nasilającymi się dolegliwościami. Często również dochodzi do poronienia zatrzymanego, czyli kiedy rozwój ciąży zatrzymuje się na wczesnym etapie, ale klinicznie pacjentka nie ma objawów zbliżającego się poronienia. Ostatnie to wspomniane poronienia nawracające, czyli następujące po sobie 3 lub więcej poronienia.
Kto jest najbardziej narażony na ryzyko poronienia?
Ryzyko poronienia wzrasta wraz z wiekiem kobiety, aż do ok 65% w przypadku kobiet >45rż. Ponadto, ryzyko poronienia jest większe u kobiet otyłych i palących papierosy.
Przyczyny poronienia
Najczęstszą przyczyną poronień są wady genetyczne zarodka, inne to choroby endokrynologiczne matki tj.: cukrzyca, zespół policystycznych jajników, choroby tarczycy. Ponadto, istotne znaczenie mają czynniki infekcyjne w tym tzw. bacterial vaginosis (czyli nieprawidłowa biocenoza pochwy) oraz czynniki immunologiczne.
Jak wygląda diagnostyka poronień i czy warto ją wykonać po pierwszym poronieniu?
Mimo iż pojedyncze poronienia samoistne zdarzają się stosunkowo często, to warto rozpocząć diagnostykę już po pierwszym poronieniu, aby, być może, zapobiec kolejnym. Na początku dobrze jest pobrać poronione fragmenty jaja płodowego do badania genetycznego, oczywiście, jeżeli jest to możliwe. W kolejnym etapie dobrze jest wykluczyć wady macicy tj. przegrodę macicy oraz przeszkody w jamie macicy utrudniające implantację zarodka tj. mięśniaki śródjamowe czy polipy endometrialne. Następnie warto wykonać podstawowe badania hormonalne tzn. wykluczyć choroby tarczycy, hiperprolaktynemię i cukrzycę. Kolejne kroki sprowadzają się do oceny kariotypów rodziców, a w przypadku poronień nawracających lub poronień po 10 tygodniu ciąży diagnostyki w kierunku zespołu antyfosfolipidowego i trombofilii wrodzonych.
Jak można zapobiegać kolejnym poronieniom?
Jedno poronienie samoistne u zdrowej kobiety w wieku poniżej 35 r.ż. nie jest wyrokiem. W 90% takich przypadków kobieta ma szansę na udaną ciążę i urodzenie dziecka. W przypadku chorób endokrynologicznych skuteczne leczenie choroby podstawowej daje szansę na prawidłową ciążę. W przypadku trombofilii wrodzonych i zespołu antyfosfolipidowego odpowiednio wdrożone postępowanie od początku ciąży zmniejsza ryzyko jej utraty. Podobnie niektóre zmiany w obrębie jamy macicy można w sposób małoinwazyjny usunąć i tym samym zwiększyć szansę na udaną ciążę.
Autor: dr n. med. Marta Kostrzewa