Badanie poziomu hormonów AMH i FSH to kluczowy etap diagnostyki oraz leczenia niepłodności. Jak te hormony wpływają na szansę na zajście w ciążę metodą in vitro? Wszystkiego na temat norm oraz badania poziomu obu tych hormonów dowiesz się z tego artykułu. 

AMH – hormon antymüllerowski

AMH, czyli hormon antymüllerowski, jest produkowany przez komórki ziarniste pęcherzyków jajnikowych. Jego poziom jest wskaźnikiem rezerwy jajnikowej, czyli liczby pęcherzyków jajnikowych pozostałych w jajnikach kobiety. Wynik AMH jest kluczowy w ocenie potencjału rozrodczego i szans na powodzenie leczenia metodą in vitro.

AMH – normy dla wieku

Poziom AMH naturalnie spada wraz z wiekiem kobiety. Dlatego też normy AMH są różne dla poszczególnych grup wiekowych:

  • 20-24 lata – 1,52 – 9,95 ng/ml
  • 25-29 lat – 1,20 – 9,05 ng/ml
  • 30-34 lata – 0,71 – 7,59 ng/ml
  • 35-39 lat – 0,41 – 6,69 ng/ml
  • 40-44 lata – 0,06 – 4,44 ng/ml
  • 45+ lat – 0,01 – 1,79 ng/ml

Należy jednak pamiętać, że są to wartości orientacyjne i mogą się różnić w zależności od laboratorium i stosowanej metody badania.

AMH w którym dniu cyklu?

Jedną z zalet badania poziomu AMH jest to, że może być ono wykonane w dowolnym dniu cyklu menstruacyjnego. Poziom tego hormonu pozostaje względnie stabilny w trakcie całego cyklu, co ułatwia diagnostykę i planowanie leczenia.

AMH poniżej 1 – co to oznacza?

Wynik AMH poniżej 1 ng/ml wskazuje na obniżoną rezerwę jajnikową. Może to sugerować zmniejszoną liczbę pęcherzyków jajnikowych i potencjalnie niższą odpowiedź na stymulację hormonalną podczas procedury in vitro. Nie oznacza to jednak, że zajście w ciążę jest niemożliwe, ale może wymagać bardziej zaawansowanych technik wspomaganego rozrodu.

FSH – hormon folikulotropowy

FSH, czyli hormon folikulotropowy, jest wydzielany przez przysadkę mózgową i stymuluje wzrost i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych. Poziom FSH jest ważnym wskaźnikiem funkcji jajników i również jest brany pod uwagę przy kwalifikacji do leczenia metodą in vitro.

FSH – normy

  • w okresie ciąży – <0,3 IU/I,
  • w okresie menopauzy – 40-250 IU/I,
  • po menopauzie – hormon FSH podwyższa się

Warto także mieć na uwadze, że poziom FSH zależny jest momentu w cyklu menstruacyjnym:

  • menstruacja – 3-12 IU/I;
  • faza folikularna – <12 IU/I;
  • faza owulacyjna – 20-90 IU/I;
  • faza lutealna – <10 IU/I.

Wysoki poziom FSH

Wysoki poziom FSH może wskazywać na zmniejszoną rezerwę jajnikową lub początek menopauzy. W kontekście leczenia niepłodności, wysoki poziom FSH może być związany z niższymi szansami na powodzenie procedury in vitro. Jednak nie jest to czynnik wykluczający – decyzja o kwalifikacji do leczenia zawsze powinna być podejmowana indywidualnie, z uwzględnieniem całościowego obrazu klinicznego.

FSH poniżej normy

Choć rzadziej spotykane, FSH poniżej normy również może być problematyczne. Zbyt niski poziom FSH może wskazywać na zaburzenia osi podwzgórze-przysadka-jajniki i również może wpływać na płodność. W takich przypadkach konieczna jest dalsza diagnostyka i indywidualne podejście do leczenia.

Znaczenie badań hormonalnych w leczeniu niepłodności

Badania poziomu AMH i FSH są kluczowe w ogólnej diagnostyce i leczeniu niepłodności. Oto dlaczego są one tak istotne:

  1. Ocena rezerwy jajnikowej – poziom AMH pozwala oszacować liczbę pozostałych pęcherzyków jajnikowych, co jest kluczowe w planowaniu leczenia.
  2. Prognozowanie odpowiedzi na stymulację – na podstawie poziomu AMH i FSH można przewidzieć, jak pacjentka zareaguje na stymulację hormonalną podczas procedury in vitro.
  3. Dobór protokołu stymulacji – wyniki badań hormonalnych pomagają lekarzowi w doborze odpowiedniego protokołu stymulacji jajników, co zwiększa szanse na uzyskanie dobrej jakości komórek jajowych.
  4. Ocena szans na powodzenie leczenia – poziom AMH i FSH są istotnymi czynnikami prognostycznymi w leczeniu niepłodności.
  5. Monitorowanie procesu leczenia – regularne badania hormonalne pozwalają na śledzenie postępów leczenia i ewentualne modyfikacje terapii.

Kwalifikacja do refundacji in vitro a poziom hormonów AMH i FSH

Od czerwca tego roku możesz skorzystać z rządowego programu refundacji procedury in vitro. Program „Tak dla in vitro” jest dostępny dla par spełniających konkretne wymogi. Kluczowe kryteria uczestnictwa obejmują:

  1. Wiek kobiety – kandydatka musi mieć co najmniej 20 lat, jednocześnie nie przekraczając 42. roku życia.
  2. Udokumentowana niepłodność – para powinna posiadać potwierdzenie diagnozy problemów z płodnością.
  3. Brak medycznych przeciwwskazań – stan zdrowia obojga partnerów musi pozwalać na bezpieczne przeprowadzenie procedury zapłodnienia pozaustrojowego.

Te warunki stanowią podstawę do rozpatrzenia wniosku o udział w programie refundacji leczenia metodą in vitro.

Należy podkreślić, że w przeciwieństwie do poprzednich programów refundacji in vitro, w najnowszym programie poziom hormonów AMH oraz FSH nie stanowi kryterium kwalifikacyjnego.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat kryteriów kwalifikacji? Przeczytaj więcej o Rządowym programie refundacji in vitro 2024-2028!