Nawet 40% kobiet doświadcza w swoim życiu bardzo wczesnych poronień. Często nie są one uświadomione, ponieważ nie różnią się objawami od zwykłej miesiączki. Ciąża utracona na tak wczesnym etapie jest określana jako ciąża biochemiczna (tzw. poronienie biochemiczne). Czym dokładnie jest ten stan, co może go powodować i czy ma wpływ na ogólną płodność kobiety?
Co to jest ciąża biochemiczna?
Mówiąc najprościej, jest to ciąża na bardzo wczesnym etapie rozwoju zarodka – do szóstego tygodnia po zapłodnieniu. Komórka jajowa została zapłodniona przez plemnik i zarodek zaczął się rozwijać, jednak proces ten został zatrzymany i nie doszło do implementacji (lub zarodek obumarł wkrótce po zagnieżdżeniu się w endometrium).
Ciąża biochemiczna może zostać wykazana w teście ciążowym, ponieważ rozwijający się zarodek wydziela hormon hCG (którego podjednostkę – beta HCG – wykrywają tradycyjne testy ciążowe). Z kolei o ciąży klinicznej mówimy wtedy, gdy może ona zostać potwierdzona badaniem ultrasonograficznym (USG), czyli po około piątym-szóstym tygodniu od zapłodnienia.
Przyczyny ciąży biochemicznej
Czynniki, które wpływają na utracenie ciąży na bardzo wczesnym etapie, są bardzo różne i indywidualne dla każdej pary starającej się o dziecko. Nie można ich również precyzyjnie zbadać na tym etapie. Wśród potencjalnych przyczyn ciąży biochemicznej możemy wymienić:
- Nieprawidłowości genetyczne/wady rozwojowe zarodka – organizm samoistnie usuwa wtedy zarodek niezdolny do prawidłowego rozwoju. Zarodek może na przykład mieć nieprawidłową budowę trofoblastu.
- Ciąża pozamaciczna, która ulega obumarciu (np. tzw. poronienie trąbkowe)
- Zmiany w obrębie jamy macicy, które mają negatywny wpływ na receptywność endometrium (np. mięśniaki, zrosty, niedostateczne ukrwienie, przerost i inne nieprawidłowości błony śluzowej macicy).
- Niektóre wady anatomiczne macicy (np. występowanie przegrody macicy).
- Infekcje, zakażenia bakteryjne, wirusowe lub grzybicze.
Wpływ na ciążę biochemiczną (która nie osiąga etapu klinicznego) może mieć wpływ nieodpowiedni tryb życia – nadmierny stres, używki, niezrównoważona dieta, nieodpowiedni poziom aktywności fizycznej lub narażenie na toksyny, np. w miejscu pracy.
Objawy ciąży biochemicznej
Ciąża biochemiczna zwykle nie daje żadnych objawów i nie jest odczuwalna przez kobietę. Utrata zarodka na etapie biochemicznym (poronienie biochemiczne) może wiązać się z plamieniami i krwawieniami, co interpretowane jest często jako typowe krwawienie miesięczne. Niekiedy mogą pojawić się dolegliwości bólowe i uczucie dyskomfortu (które również są charakterystyczne dla przebiegu miesiączki wielu kobiet). Możliwe jest także wystąpienie upławów.
Leczenie ciąży biochemicznej
Organizm kobiety usuwa obumarły zarodek w sposób naturalny i wczesne poronienia nie wymagają zwykle leczenia. W rzadkich przypadkach może zdarzyć się, że organizm nie oczyścił się całkowicie i wtedy konieczne jest przeprowadzenie łyżeczkowania (usunięcia pozostałości ciąży z endometrium). Taki zabieg jest konieczny, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia zakażenia wewnątrzmacicznego.
Badania po ciąży biochemicznej
W przypadku kobiet, które uzyskały wcześniej dodatni wynik testu ciążowego, po wystąpieniu krwawienia warto wykonać ponowne badanie gonadotropiny kosmówkowej. Jeśli jej poziom wyraźnie spadł, prawdopodobnie oznacza to, że doszło do utraty ciąży na etapie biochemicznym. Warto zwrócić uwagę, że za poronienie uważa się utratę ciąży potwierdzonej w badaniu ultrasonograficznym. Utraty wczesnych ciąż na etapie testu ciążowego nie są uznawane przez literaturę fachową jako poronienia.
Jeśli poronienia biochemiczne zdarzają się często, konieczna jest dalsza diagnostyka. Zakres badań (i późniejszego ewentualnego leczenia) jest zawsze kwestią indywidualną. Lekarz może zalecić na przykład zbadanie grubości endometrium, sprawdzenie, czy w jamie macicy nie występują zmiany patologiczne, badania w kierunku infekcji, określenia stężenia hormonów, czy badania genetyczne.
Czy ciąża biochemiczna wpływa na kolejne ciąże?
Zgodnie z aktualną wiedzą naukową, wystąpienie ciąży biochemicznej nie rzutuje na płodność kobiety w przyszłości. Po tzw. poronieniu biochemicznym można od razu starać się o kolejne dziecko (poronienia na wczesnym etapie zdarzają się incydentalnie w życiu wielu kobiet). Jeśli jednak utrata ciąży na tym etapie powtarza się, konieczna może być szersza diagnostyka, a następnie leczenie niepłodności określonymi metodami.
W przypadku osób, które leczą niepłodność metodą in vitro, po ciąży biochemicznej, warto jak najszybciej podejść od kolejnej próby, ponieważ zwiększa to szanse na uzyskanie ciąży klinicznej. Przeczytaj więcej:Ciąża biochemiczna a szansa na kolejną ciążę.