Często pacjentki zadają pytanie, jaki poziom gonadotropiny kosmówkowej jest wystarczający, aby uznać transfer zarodka za udany i stwierdzić ciążę. Na te oraz inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Czym jest gonadotropina kosmówkowa?

Gonadotropina kosmówkowa (hCG) to hormon wytwarzany przez zarodek po zagnieżdżeniu się w jamie macicy oraz – na dalszym etapie – przez łożysko. Pobudza jajniki do wytwarzania progesteronu, hormonu istotnego dla utrzymania ciąży. Produkcja hCG jest wysoka w pierwszych tygodniach po zapłodnieniu, dlatego badanie stężenia tego hormonu we krwi lub moczu jest pomocne w potwierdzeniu ciąży. Dotyczy to także zapłodnienia metodą in vitro – odpowiednio wysoki poziom hCG wskazuje, że transfer się udał i nastąpiła implementacji zarodka.

Dlaczego badamy beta hCG po transferze zarodka?

Podczas leczenia metodą zapłodnienia pozaustrojowego (IVF) za dzień zapłodnienia przyjmujemy dzień wprowadzenia plemnika do cytoplazmy komórki jajowej (ICSI) w laboratorium in vitro. Od tego momentu embriolodzy obserwują rozwój zarodka, który przenoszony jest do jamy macicy najczęściej w 2, 3 lub 5 dobie po zapłodnieniu. Transfer zarodka (ET) może być przeprowadzony w tym samym cyklu co punkcja jajników (embryo transfer – ET), lub też transfer może zostać odroczony do kolejnego cyklu, a zarodek jest zamrażany (frozen embryo transfer – FET).

Jeśli po podaniu zarodka do jamy macicy dochodzi do implantacji, to zarodek zaczyna wydzielać hormon nazywany gonadotropiną kosmówkową (hCG), której podjednostkę B tzw. BhCG możemy monitorować w surowicy krwi. Z reguły zaleca się, aby poziom BhCG w surowicy krwi oznaczony był po 10-11 dniach po podaniu zarodka.

Stężenie BhCG po transferze zarodka zaleca się badać z surowicy krwi

Stężenie beta hCG po zapłodnieniu in vitro, podobnie jak po zapłodnieniu metodą naturalną, można zbadać zarówno w surowicy krwi, jak i w moczu. Warto zaznaczyć jednak, że oznaczanie gonadotropiny kosmówkowej w jedenastej dobie jest badaniem diagnostycznym, jeżeli wykonujemy je z surowicy krwi. Testy paskowe z moczu mogą niekiedy jeszcze wyjść ujemne na tym etapie ciąży. Zdarza się, że poziom BhCG nie osiąga progu czułości testu, w zwłaszcza w sytuacji kiedy podany był zarodek 2-dniowy. Z tego powodu testy wykrywające BhCG w moczu nie są zalecane.

Kiedy badać stężenie beta hcg po zapłodnieniu in vitro?

Wraz z rozwojem zagnieżdżonego zarodka wzrasta poziom gonadotropiny kosmówkowej.

Stężenie BhCG jest istotnie wyższe po transferze zarodka w stadium blastocysty (5 lub 6 doba po zapłodnieniu), niż po transferze zarodka z drugiej lub trzeciej doby, co naturalnie wynika z bardziej zaawansowanego rozwoju ciąży w chwili pomiaru gonadotropiny kosmówkowej.

U kobiet,  którym podano zarodek w stadium blastocysty, hCG można już wykryć nawet 7 dobie po transferze, choć nie zaleca się wykonywania próby ciążowej na tak wczesnym etapie. Badanie może nie wykryć ciąży (wynik fałszywie ujemny). Ponadto w sytuacji kiedy lekarz zlecił podanie preparatu Ovitrelle, próba ciążowa może być dodatnia w sytuacji jej braku (wynik fałszywie dodatni).

Jak odczytywać wynik badania beta hCG po transferze zarodka?

Wartości BhCG powyżej 25 IU/l w 10-11 dobie po transferze to wynik o dobrym rokowaniu na dalszy rozwój ciąży. W sytuacjach wątpliwych lekarz może zlecić powtórzenie badania krwi, gdyż równie ważne są odpowiednie przyrosty BhCG oceniane najczęściej w odstępie 48h.

Wzrost o 60 jednostek bądź więcej zwiększa szansę na pomyślny rozwój ciąży.

Niski poziom hCG może być symptomem nieprawidłowego rozwoju ciąży – najczęściej poronienia lub ciąży pozamacicznej